Upravo je iz štampe izašao 46.broj Komune na povećanom broju stranica sa bogatim programskim sadržajem o znamenitim Hrvatima u Crnoj Gori i onima koji su ostavili traga u Crnoj Gori čije je štampanje pomogao Fond za zaštitu i ostvarivanje manjinskih prava Crne Gore i već se nalazi na svim prodajnim mjestima i kioscima za štampu u svim crnogorskim gradovima.
Iz širokog tematskog opusa ovog posebnog tematskog broja u kojem su učestvovali poznati i kompetetni autori izdvajamo neke od naslova.
Najnoviji broj Komune počinje Uvodnikom Uredništva u kojem se ističe da ovaj “tematski broj o kulturi sjećanja na primjeren način govori o stvaralačkom impozantnom djelu znamenitih Hrvata koji su živjeli i stvarali na prostorima Crne Gore tokom njene viševjekovne istorije uz zahvalnost Fondu za zaštitu i ostvarivanje manjinskih prava koji je prepoznao i vrednovao ovaj projekat koji u punoj mjeri doprinosi očuvanju identiteta manjiskih naroda i drugih manjinskih nacionalnih zajednica…”
Salko Luboder u tekstu o interkulturalizmu i multikulturalnosti pod naslovom “ Tlo građanske svijesti” naglašava da je potrebno institucionalno, normativno i suštinski raditi na unaprijeđenju svijesti, ponašanja, djelovanja i praktikovanja interkulturalizma kao temeljne paradigme društvenog ophođenja, a da bi takođe valjalo razmišljati o uvođenju nastavnog predmeta o interkulturalizmu u školski sistem Crne Gore.
U ovom posebnom tematskom broju Komune publikovana su iz pera hrvatskog povjesničara Marka Perčina dva teksta. Prvi o Visku Zmajeviću , crkvenom dostojsnstveniku, piscu i političaru, rodom iz Boke i drugi o njegovom bratu Matiji Zmajeviću, čuvenom pomorcu.
Profesor Esko Muratović piše o pjesniku i humanisti Ludoviku Paskvaliću koji se izdvaja na neki način od ostalih pjesnika svog doba zbog njegove izrazite bliskosti sa muzikom čime je proslavljao i pjesme i igre svoga vremena.
Akademik Zoran Rašović u tekstu pod naslovom “Prvak među pravnicima na slovenskom jugu” kao i Dragan B.Perović u prilogu sa naslovom “ Od narodnog prava do Zakonika “ u ovom broju Komune iz različitih uglova predstavili su pravnika i etnografa Valtazara Bogišića koji je dao nemjerljiv doprinos pravnoj nauci i crnogorskoj povijesti.
Vlatko Simunović napisao je tekst o pjesniku Viktoru Vidi pod naslovom “Sužanj vremena” u kojem ističe da su “ Kotor i Perast omiljene dirke njegovog poetskog instrumentarija”.
Tu je i tekst Slobodana Boba Mitrovića o Josipu Sladu Šiloviću, strateškom planeru razvoja i izgradnje Knjaževine Crne Gore čije je urbanističko-arhitektonsko i graditeljsko stvaralaštvo od neprocjenjivog značaja za crnogorsko graditeljsko naslijeđe.
O Antonu Miloševiću, istoričaru i hroničaru Boke piše Marijan Mašo Miljić u tekstu pod naslovom “Trojna memorija istoriografije Boke”, a Žarko Đurović o Ivanu Mažuraniću,najznačajnijem državniku i pjesniku Iliraca u tekstu sa naslovom “Veličanstveno poimanje viteštva”.
U najnovijem broju Komune i tekst pod naslovom “ Crnu Goru približio Evropi” koji potpisuje Danilo Ivezić u kojem piše o Vlahu Bukovcu, slikaru koji je naslikao najviše slika s temama iz crnogorskog života.
Minja Bojanić, u ovom broju Komune predstavio je Novljanina Leopolda Bogdana Mandića u tekstu pod naslovom “Svetac iz Škvera u Padovi “ u kojem ističe: “da je Mandić jedan od najčuvenijih ispovjednika u katoličkoj crkvi , po svemu i <dušebrižnik planetarnih razmjera>!
Borislav Cimeša napisao je tekst o Filipu Jergoviću, istaknutom piscu i teoretičaru koji je za “svoj revnosni i prilježni rad u školstvu, poljoprivredi i kulturi Crne Gore dobijao visoka odlikovanja i društvena priznanja.
U ovom broju Komune i tekst pod naslovom “ Dubok trag u kraljevskom teatru “ Nenada Stevovića koji govori o Iliji Okrugiću -Srijemcu, književniku, kompozitoru i svešteniku, a Pavle Goranović piše o Tinu Ujeviću u tekstu pod naslovom “ Usamljenik nedokučive pjesničke vještine” u kojem ističe da su “kroz Tinovo drumovanje prošli mnogi njegovi crnogorski poklonici a da kult njegove poezije još stanuje među crnogorskim posvećenicima literature”.
Tu je i tekst pod naslovom “Remek djelo crnogorskog identiteta “ koji potpisuje akademik Miodrag Mijo Adžić a piše o Andriji Krstuloviću, klesaru Njegoševog mauzoleja na Lovćenu, dok Miraš Martinović piše o Vjenčeslavu Ćizeku, crnogorskom i hrvatskom pjesniku rođenom u Đenovićima za kojeg kaže da je “izabran po svemu, da bude pjesnik, da poeziju plati životom, a život potvrdi poezijom” u tekstu sa naslovom “Voštanica koja ne dogorijeva”.
U ovom broju Komune i tekst dr Marije Sarap o don Branku Sbutegi , svešteniku, književniku i zagovorniku ekumenskog razumijevanja u kojem piše “da je Sbutega bio prepoznat po mirovnom angažmanu, promociji suživota tokom jugoslovenske krize i tolerancije …” kao i tekst prof dr Senada Gačevića o Ivanu Brkanoviću, jednom od najznačajnijih kompozitora hrvatske muzike dvadesetog vijeka.
O Vladi Černji u Komuni piše Željko Milović koji u tekstu pod naslovom “Čovjek koji je Barane naučio muzici” ističe da je upravo Černja notama, notalnom sviranju i pjevanju naučio žitelje Bara kao jedan od pismenijih ljudi u gradu pod Rumijom u vremenu u kojem je živio.
Dubravka Jovanović u tekstu pod naslovom “Bokeljska noć- za sav život i sve dane “ govori o pjesnikinji Maji Perfiljevoj i njenoj poeziji koju “treba sačuvati za budućnost, mladima u naslijeđe”, a Boris Jovanović Kastel o Ivu Visinu, prvom školovanom kapetanu sa slovenskog juga.
U najnovijem broju Komune Novica Vujović piše o zaslužnom jezikoslovcu Josipu Siliću koji se “kao priznati naučnik svim svojim potencijalom stavio na uslugu procesu standardizacije crnogorskoga jezika”, a Dragan Mitov Đurović u tekstu pod naslovom “Barba bokeškog novinarstva “ o Tomislavu Tomu Grgureviću, novinaru, publicisti i prvom uredniku časopisa “Hrvatski glasnik”
O barskom ili parčićevom glagoljskom misalu na staroslovenskom jeziku piše Stevo Vučinič u tekstu pod naslovom “Misal na slavu i diku dva naroda”.
Najnoviji broj Komune posvećen znamenitim Hrvatima u Crnoj Gori i onima koji su ostavili traga u Crnoj Gori završava tekstom Željka Rutovića o Zlatku Cicu Krančaru u kojem se kaže “da su brojke i djela neumoljivi jer govore da Kranjčar ostaje za sada najbolji selektor u istoriji Crne Gore”
I ovaj broj Komune uredio je Amer Ramusović, dok je za dizajn i grafičko uređenje bio zadužen Voislav Bulatović, a broj je štampan uz finansijsku pomoć Fonda za zaštitu i ostvarivanje manjinskih prava Crne Gore.
Izvor: Komuna